قرار است نشستی میان طالبان و چهرههای سیاسی که از اشرف غنی
ناراضی اند در هفته جاری در مسکو برگزار شود. طالبان و چهرههای که در این نشست شرکت
خواهند کرد آن را تایید میکنند. طالبان باب گفت و گو را با دولت افغانستان بسته اند؛
اما میگویند با احزاب و چهرههای مطرح سیاسی و قومی گفت وگو میکنند. محمد محقق، عبدالرب
رسول سیاف و حامدکرزی، در این نشست دعوت شده اند. محمد محقق آن را تایید کرده، میگوید
برای شرکت در این نشست، هنوز تصمیم نهایی را نگرفته است.
حکومت افغانستان با این نشست مخالف کرده و میگوید چنین نشستها
در روند صلح افغانستان موثر نیست. این دومین نشستی است که روسیه در سه ماه اخیر در
مورد صلح افغانستان برگزار میکند که در آن حکومت افغانستان حضور نخواهد داشت. در ماه
عقرب نشستی با اشتراک نمایندگان طالبان و شماری از اعضای شورای عالی صلح، در مسکو برگزار
شد که در آن نماینده حکومت افغانستان حضور نداشت، هرچند افرادی از شورای عالی صلح افغانستان
در آن نشست شرکت کردند، اما حکومت در آن زمان گفت که این هیأت به نمایندگی از شورای
عالی صلح به مسکو رفته اند نه حکومت افغانستان. در آن نشست، نمایندگان ایران، چین،
پاکستان، تاجیکستان، ازبکستان، ترکمنستان، قزاقستان و هند نیز حضور داشتند.
تفاوت این نشست با نشست قبلی مسکو این است در آن کسانی شرکت
میکنند که با سیاستهای آقای غنی مخالف اند. دلیل این نارضایتی اقتدار شکسته آنها
و رهبران قومی و مذهبی بوده که با تغییر حکومت در سال ۲۰۱۴ جای آنها را تکنوکراتهای
از غرب برگشته در سیاست افغانستان گرفته اند.
دلیل دیگر، مذهب گرایی
است که برخی این چهرهها را میتواند با طالبان نزدیک کند و در کنار این، وابستگی این
چهرهها به کشورهای مخالف امریکاست که این کشورها از آنها برای قویتر شدن موضع طالبان
در برابر دولت افغانستان و سیاستهای امریکا، استفاده میکنند.
این چهرهها که نمایندگی
از گروههای مخالف حکومت غنی نیز میکنند، از این فرصت برای احیای اقتدار شان، تضعیف
و به چالش کشاندن حکومت اشرف غنی، میخواهند استفاده کنند.
هدف روسیه از میزبانی این نشست این است که زمینه هماهنگی بیشتر
را میان طالبان و چهرههای مذهبی و قومی که یک جبهه سومی را میتوانند باز کنند و در
نیتجهی آن دولت افغانستان را بیشتر منزوی کند را بهوجود آورد. ایران، چین و هند نیز
آن را میخواهند. روسیه و این کشورها خواهان حاکمیت مطلق طالبان در افغانستان نیستند؛
اما تشکیل دولتی نیمه طالبانی که در آن نفوذ داشته باشند را میخواهند. به این دلیل
در نشستی که قرار است در مسکو برگزار شود، چهرههای شرکت میکنند که روابط نزدیکی با
کشورهای یاد شده دارند. از سوی هم، برخی گزارشهای تأیید ناشده نیز وجود دارد که طالبان
گفته اند، علاقه مند هستند با رهبران جریان شمال گفت و گو کنند.
در کنار این، تا حالا امریکا بازیگر اصلی گفت و گوهای صلح افغانستان
بوده، قدرت های منطقه را وادار کرده که نقش قدرتمند را در فرایند تلاشهای صلح داشته
باشند. یک راه برای قدرتهای منطقهای که مخالف امریکا اند، این است که از مهرههای
سوخته و ناراض سیاست افغانستان، استفاده کرده و آنها را به میدان بیاورند و توسط آنها
نقش گم شده شان را در روند تلاشهای صلح پیدا کنند.
چهرههای مذهبگرا، قومگرا
و جهادی که در پیاحیای جایگاه شان اند و تشکیل حکومت موقت، امکان بازگرداندن آنها
را به قدرت، فراهم میکند، میخواهند وارد این بازی جدید شوند. برای این چهرهها اقتدار
کلی افغانستان خیلی معنا ندارد.
حالا این جریان راه افتاده و این چهرهها تمایل دارند و تصمیم
گرفته اند که در مسکو با طالبان نشست کنند. اگر با طالبان بر سر تشکیل حکومت موقت کنار
بیاید و در این راستا کار کنند، تاثیر آن انزوای بیشتر دولت افغانستان و تقویت موضع
طالبان است. این رویداد افغانستان را به هفده سال پیش خواهد برد و در آن صورت نظام
سیاسی افغانستان را متلاشی میکند و تمامی دستاوردهای اجتماعی این مدت را نیز از بین
میبرد.
این درحالی است که درگزارش تازه سیگار آمده که بیش از ۵۳ درصد
از قلمرو افغانستان در اختیار طالبان است. کنار آمدن با طالبان و حتی برگزاری نشست
پراکنده، موضع طالبان را تقویت میکند و در نتیجه طالبان را به اهدافش که گرفتن کامل
قدرت و برپایی نظام مذهب گرای افراطی است نزدیک میکند.
چهرههای سنتی – مذهبی که در گذشته با طالبان نیز جنگیده و حالا میخواهند در
سایه طالبان قرار بگیرند، باید این واقعیت را در نظر بگیرند که همدستی آنها با طالبان
به نفع آنها و به نفع افغانستان نیست. طالبان از آنها میخواهند استفاده کنند. هر اختلافی
که با سیاستهای اشرف غنی و حکومت فعلی دارند؛ اما مصلحت کشور نیست که موضع طالبان
را تقویت کنند و در نهایت کشور به دام طالبان و یا برنامههای این گروه، سقوط کند.
پیوند نشر در خبرگزاری هشدار
نظرات
ارسال یک نظر